Maskede Kullanılan Kumaş Türleri: Spunbond ve Meltblown

Maske kullanımı, tüm dünya üzerinde yaygınlaştıkça doğru maskenin nasıl olması gerektiği ve maskenin hangi kumaşlardan üretilmesinin daha sağlıklı olduğu herkes tarafından araştırılır hale geldi. Her şeyde olduğu gibi maske kullanımında da bilinçli ve doğru maske kullanımı oldukça önemlidir. Maske kullanımı kadar önemli olan bir diğer husus da maskenin üretildiği kumaş türüdür. Maske, spunbond ve meltblown adındaki kumaş türlerinden üretilir. Bu iki tip kumaşın özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

• Spunbond (Tela)

Tekstil sanayi bünyesinde pek çok çeşitli uygulamada kullanılan %100 polipropilen hammaddeden elde edilen ve diğer kumaşlardan farklı olarak dokusuz (dokuma işlemi yapılmamış, örülmemiş ya da keçemsi) türünde tanımlanan bir tekstil kumaş çeşididir. 

Tamamıyla geri dönüşüme açık olan spunbond, 90°C sıcaklığa kadar dayanıklılık göstermektedir. Tela kumaşların hidrofilik (su tutan) ve hidrofobik (su geçirmez) türleri bulunur. Ayrıca ultraviyole ışınlara dayanım sağlayacak ek katkılar ile güneş ışınlarına karşı dayanıklılığı rahatlıkla arttırılabilir. Spunbond kumaşlar, antibakteriyel özelliğe sahiptir.

Çok katlı yapısından ötürü 3 mikrona (insan saçı yaklaşık 50-70 mikron) kadar %99.8’e varan alerji önleyici ve toz tutucu niteliklere sahiptir. Dokusu sentetik olduğundan su ve nemden etkilenmez.

• Meltblown

Polimer eriyiğinin yüksek hızlı üfleme gazıyla çevrili küçük nozullardan sıkıp çıkarıldığı bir nanofiber ve mikrofiber üretim yöntemidir. Meltblown kumaşlar; genel itibarıyla tıbbi maske, filtre, ses yalıtım ve endüstriyel temizlik gibi alanlarda kullanılır. Meltblown, tela kumaşında olduğu gibi %100 Polipropilen (PP) malzemeden üretilmektedir. Yine tela kumaşına benzer bir şekilde ultraviyole katkılı, anti statik, hidrofilik ve yanma geciktirici gibi niteliklere sahiptir. Polipropilen haricinde termoplastik poliüretan (TPU) ve polibutilen tereftalat meltblown kumaşlar da üretilmektedir.

Birçok maske üreticisi, 3 katmanlı tıbbi yüz maskesini üretmektedir. İlk ve son katman spunbond, ortadaki katman ise meltblown olur. Meltblown, mikrofiber yapısı sayesinde daha sık lif dizgesine sahiptir. 0.5-5 Mikron çapına sahip mikrofiberler, spunbond malzemeye göre daha yüksek filtreleme kabiliyeti gösterir.

Lif sıklığına bağlı bir şekilde kumaşların geçirgen olması veya filtre edebilme kabiliyeti ortaya çıkar. Bilhassa N95 olarak adlandırılan maskelerin, 0.3 mikron boyutlarındaki partiküllerin, minimum %95’ini bloke etmesi gerekir. Bu durum, sık bir şekilde dokunmuş kumaş yapısının ortaya çıkmasına sebep olur. Tek kullanımlık üretilen yüz maskelerinde ekseriyetle düz örgü ve ağ şeklindeki örgü yapısı kullanılır.